فهرست مطالب
مقدمه
وقوع قحطی یک تراژدی پرتکرار در طول تاریخ بشر محسوب می‌شود که باعث رنج و تلفات بسیار زیادی شده است. این حوادث ویرانگر اغلب نتیجه ترکیبی از عوامل مختلف مانند بلایای طبیعی، بی‌ثباتی سیاسی، چالش‌های اقتصادی و مسائل اجتماعی است. در این مقاله، 9 قحطی بزرگ کشاورزی تاریخ که تأثیر قابل توجهی بر مناطق مختلف جهان داشته‌اند را بررسی خواهیم کرد.
قحطی بزرگ ایرلند (1852-1845)
قحطی بزرگ ایرلند که به‌عنوان قحطی سیب‌زمینی هم شناخته می‌شود، یکی از ویرانگرترین قحطی‌های کشاورزی در تاریخ بوده است. شیوع بیماری سوختگی سیب‌زمینی، منبع غذای اصلی جمعیت ایرلند را از بین برد و منجر به گرسنگی فراگیر، بیماری و مهاجرت گسترده شد. این بیماری که در آن زمان ناشناخته بود، باعث از بین رفتن محصول سیب‌زمینی ایرلندی‌ها می‌شد. بعدها مشخص شد، عامل این بیماری نوعی قارچ است و در سال 1882 کشف شد که سولفور مس می‌تواند این بیماری را کنترل کند.
قحطی بنگال (1943)
در طول جنگ جهانی دوم، قحطی در استان بنگال هند (بنگلادش) رخ داد که منجر به مرگ میلیون‌ها نفر شد. بلایای طبیعی، شرایط زمان جنگ و سیاست‌های دولت، بحران را تشدید کرد و منجر به گرسنگی و رنج گسترده شد.
در آن زمان بنگال توسط ژاپنی‌ها اشغال شده بود و انگلستان برای اینکه در جنگ از ژاپنی‌ها شکست نخورد، به دستور وینسون چرچیل تمامی قایق‌ها و انبارهای برنج در بنگال را نابود کرد تا به دست ژاپنی‌ها نیفتد. این موضوع باعث شد تا مردم قحطی زده امکان مهاجرت با قایق به مناطق دیگر را نیز نداشته باشند.
قحطی چین (1961-1959)
قحطی چین یک فاجعه ساخته دست بشر بود که توسط دولت مائو تسه تونگ ایجاد شد. یکی از اقدامات آنها که از دلایل اصلی ایجاد این فاجعه بود، کمپین چهار آفت نامیده می‌شد.
در این کمپین از شهروندان خواسته شده بود تا پشه‌ها ( مالاریا)، موش‌ها (انتشار طاعون)، مگس‌ها و گنجشک‌ها (خوردن دانه‌ها و میوه‌ها) را نابود کنند. نابودی گسترده گنجشک‌ها باعث شد تا شیوع آفات و حشرات در مزارع از کنترل خارج شود و مقدار قابل‌توجهی از محصولات کشاورزی تولید شده از بین برود و مردم را با قحطی گسترده روبه‌رو کند. در مجموع شیوه‌های ضعیف کشاورزی و تصمیمات سیاسی نادرست عامل اصلی قحطی گسترده در چین و مرگ حدود 30 میلیون نفر از جمعیت این کشور بوده است.
قحطی اتیوپی (1985-1983)
قحطی اتیوپی طی سال‌های 1983-1985 نتیجه خشکسالی، جنگ داخلی و سو مدیریت دولت بود. واکنش آهسته جامعه جهانی به این بحران، وضعیت را تشدید کرد و منجر به گرسنگی و مرگ گسترده در منطقه شد. متاسفانه این منطقه هنوز با تهدید قحطی روبه‌رو است.
قحطی کره شمالی (دهه 1990)
در اواسط دهه 1990، کره شمالی به دلیل بلایای طبیعی، سو مدیریت اقتصادی و انزوا از جامعه بین المللی دچار قحطی شدید شد. این قحطی که با عنوان راهپیمایی رنج نیز شناخته می‌شود، موجب از بین رفتن صدها هزار تا میلیون‌ها نفر بر اثر گرسنگی و علل مرتبط با آن شد. امروزه حدود یک سوم زنان و کودکان کره شمالی با سوتغذیه روبرو هستند. بر اساس آمار سازمان ملل متحد دو پنجم از جمعیت کره شمالی دچار سوتغذیه بوده و بیش از 70 درصد از جمعیت این کشور وابسته به کمک‌های مردمی هستند.
هولودومور اوکراینی (1933-1932)
هولودومور قحطی ساخته دست بشر بود که توسط دولت شوروی در زمان جوزف استالین سازماندهی شد. این قحطی با هدف از بین بردن طبقه دهقان در اوکراین برای جلوگیری از جنبش میهن‌پرستی اوکراین ایجاد شد. مصادره غلات و سیاست‌های جمع‌آوری محصولات منجر به مرگ میلیون‌ها اوکراینی از طریق گرسنگی و کار اجباری شد. این واقعه به‌عنوان یکی از بزرگترین نسل‌کشی‌های تاریخ بشر شناخته می‌شود.
قحطی موزامبیک (1992-1991)
خشکسالی شدید در موزامبیک در سال‌های 1991-1992 منجر به کمبود موادغذایی و قحطی شد. فقدان زیرساخت‌ها، بی‌ثباتی سیاسی، درگیری داخلی و کمک‌های بشردوستانه محدود، موجب تشدید این بحران شد و تلفات جانی گسترده‌ای را برجای گذاشت.
قحطی سومالی (2011)
قحطی آفریقا در سال 2011 میلادی که در اثر خشکسالی به وقوع پیوست، جان بسیاری از آفریقایی‌ها را تهدید می‌کرد. با این حال کشور سومالی در میان کشورهای شاخ آفریقا در معرض آسیب بیشتری بود. ترکیبی از خشکسالی، درگیری، سیاست‌های نادرست و دسترسی محدود به کمک‌های بشردوستانه باعث وخیم شدن شرایط در این کشور شده بود. طی قحطی هزاران نفر بر اثر گرسنگی و علل مرتبط با آن جان خود را از دست دادند که این موضوع نشان دهنده نیاز فوری به کمک‌های بین‌المللی در شرایط بحرانی است.
قحطی سودان جنوبی (2017)
در سال 2017، سودان جنوبی به دلیل درگیری، خشکسالی و چالش‌های اقتصادی اعلام قحطی کرد. میلیون‌ها نفر در نتیجه این بحران با ناامنی شدید غذایی، سوتغذیه و گرسنگی مواجه شدند. این بحران پس از کمک‌های گسترده بشردوستانه تعدیل شد، با این‌حال درصد قابل توجهی از مردم این کشور هنوز با سوتغذیه روبه‌رو هستند.
سخن پایانی
این نه قحطی بزرگ کشاورزی یادآور تأثیر مخربی است که ناامنی غذایی می‌تواند بر جوامع و افراد داشته باشد. آنها بر اهمیت توجه به موضوعاتی مانند فقر، ثبات سیاسی، حل مناقشه‌ها و کشاورزی پایدار برای جلوگیری از وقوع فجایع مشابه در آینده تاکید می‌کنند. برای دولت‌ها، سازمان‌های بین‌المللی و افراد تأثیرگذار، بسیار مهم است که اقداماتی در جهت اطمینان از دسترسی همه مردم به یک منبع غذایی کافی و قابل اعتماد صورت گیرد تا از قحطی‌های کشاورزی آینده جلوگیری شود و رنج بشر کاهش یابد.
