در قسمت قبل درباره نقش نیتروژن و شکل های گوناگون نیتروژن خاک صحبت کردیم؛ برای مطالعه کامل قسمت اول به این لینک مراجعه کنید. در این قسمت تعادل نیتروژن آلی-معدنی و معدنی شدن نیتروژن آلی خاک مورد بررسی قرار می گیرد.
تعادل نيتروژن آلي – معدني در خاك
به طور كلي ماده آلي خاك را در دو گروه می‌توان قرار داد .گروه اول تركيب نسبتا پايداري به نام هوموس(مواد آلی پایدار) است که مواد آلی با ساختار پیچیده‌ای هستند(هیومیک، فولویک و هیومین) كه مشتق شده از مواد آلی قدیمی‌تر می‌باشند و در برابر تجزيه میکروبی مقاوم هستند.
گروه دوم شامل مواد غیر هیومیکی(مواد آلی فعال) با ساختار ساده، مشتق شده از مواد آلی تازه وارد شده به خاک می‌باشندکه حساس در برابر تجزیه میکروبی هستند.
براي تجزيه مواد آلی فعال به وسيله ميكروارگانيزم‌ه ي خاك ، بعضي از شکل‌هاي نيتروژن مورد نياز است .اگر ماده آلي نسبت C/Nبالایی داشته باشد، میکروارگانیسم‌ها NH4+ يا NO3- موجود در خاك را براي تجزيه ماده آلي مصرف خوا هند كرد در نتيجه ميزان نيتروژن معدني خاك به صورت موقت كاهش خواهد یافت. ازطرف ديگر، اگر نسبت C/Nماده آلی پایین باشد، به طور معمول ميزان نيتروژن معدني خاك كاهش نخواهد يافت، حتي ممكن است نيتروژن معدني خاك افزايش يابد كه به علت آزاد شدن آن از ماده آلي مي باشد.
به طور كلي وقتي كه مواد آلي با نسبت C/N بيشتر از 30 به خاك ها افزوده می‌شوند، درابتداي فرايند تجزيه، نيتروژن معدني خاك به شكل آلي تبديل می‌شود . به عبارت ديگر ريزجانداران براي تجزيه اين مواد آلي بخشي از نيتروژن معدني خاك را
جذب و به شكل آلي تبديل می‌كنند.
اگر مواد آلي داراي نسبت C/ N كمتر از 20 باشند ، در اوايل تجزيه ماده آلي، نيتروژن معدني آزاد می‌شود.
معدني شدن نيتروژن آلي خاك
فرآیندهای معدنی شدن کربن و نیتروژن آلی نقش عمده‌ای در عرضه عناصر غذایی ضروری برای رشد گیاه ایفا می‌کنند. از میان عناصری که در اثر تجزیه کودهای آلی درخاک آزاد می‌شوند، نیتروژن مهمترین عنصر تاثیرگذار بر رشد گیاه و مهمترین عنصر کودی است. معدني شدن نیتروژن آلي خاك يك فرايند ميكروبي است كه طي آن شکل ها ي آلي نيتروژن به شكل هاي معدني تبديل می‌گردد. معدني شدن تركيبات آلي نيتروژن در سه واكنش مرحله به مرحله انجام مي‌شود. اين سه مرحله شامل آمينه شدن، آمونياك سازي و نيترات سازي مي‌باشد. آمينه شدن و آمونياك سازي به وسيله ريزجانداران هترو تر وف و نيترات سازي به وسيله ريزجانداران اتوتروف انجام مي‌شود
