پتاسيم بعد از ازت یکي از مهمترين عناصر غذايي در حيات گياهان است كه علاوه بر نقش فيزيولوژیکی بسيار مهمي كه در گياه به عهده دارد، در بهبود كیفيت محصولات كشاورزي نيز جايگاه ويژه‌اي را به خود اختصاص داده است. به طوری که از اين عنصر به نام عنصر کیفيت نام برده مي شود.
از وظايف بيوشيميايي پتاسيم فعال‌سازي سيستم‌هاي آنزيمي مختلف در گياه است. به طوري كه پتاسيم فعال‌كننده بيش از 50 گونه آنزيم است. ميزان گردش نيتروژن و ساخته شدن پروتئين در گياهان سالم به دليل فعال بودن اين نوع آنزيم‌ها تحت تاثير ميزان پتاسيم كافي در گياه است. پتاسيم در سطوح گوناگون بر فتوسنتز گياهان تاثير دارد. انتقال مواد فتوسنتزي توسط پتاسيم انجام و تسريع می‌شود. تجمع پتاسيم در آوند چوبي، پتانسيل اسمزي شيره آوندي را كاهش داده و به همين سبب، فشار ريشه اي و جذب آب افزايش پيدا مي‌كند. پتاسيم به عنوان برجسته‌ترين عنصر معدني نقش كليدي در تنظيم روابط آبي گياه دارد. اين امر اثر سودمندي بر مصرف آب دارد. زيرا پتانسيل اسمزي كمتر، نگهداري آب را بهبود مي‌بخشد. كاهش در ميزان تعرق و تنظيم باز و بسته شدن روزنه نتيجه ورود و خروج پتاسيم در سلول‌هاي محافظ روزنه است.
بيشتر بودن ميزان اسيد آمينه پرولين در گياهاني كه به ميزان كافي پتاسيم دريافت كرده اند، رویکردی ديگر در افزايش مقاومت به خشكي گياهان است. نقش پتاسيم در توازن بار و تنظيم pH، اين نظريه که”پتاسيم كاتيوني براي آنيون ها است” را تایید می کند.
از جمله دلايل ديگري كه پتاسيم را عنصر كيفيت ناميده‌اند، آن است كه پتاسيم سبب افزايش مقاومت گياه در برابر تنش‌هاي محيطي زنده و غير زنده نظير آفات، بيماري‌ها، سرما، كم آبي و شوري می‌گردد.
امروزه جذب پتاسيم در بسياري از محصولات به دليل اهميت بالا بودن غلظت اين عنصر در گياه در جهت کاهش اثرات تنش‌ها و همچنين بهبود خواص كيفي محصولات باید بیشتر مورد توجه قرار گیرد. گياهاني كه از كمبود پتاسيم رنج مي‌برند معمولا از شادابي كمتري برخوردار بوده و در شرايط كم آبي به شدت پژمرده می‌شوند و مقاومت به خشكي در آن‌ها كم مي‌شود.
اگرچه پتاسيم بر خلاف ساير عناصر غذايي ضروري به صورت تركيبات غير يوني و يا كمپلكس‌هاي آلي در ساختمان سلول مشاهده نمي‌شود، ولی وظايف متابوليسمي زيادي را در گياه به عهده دارد و شايد كمتر عنصري را بتوان نام برد كه به اندازه پتاسيم در متابوليسم گياه حضور فعال داشته باشد.
پتاسيم نه تنها از نظر مقدار موجود در بافت‌هاي گياهي فراوانترين كاتيون است، بلكه از نظر وظايف فيزيولوژيكي و بيوشيميايي نيز مهمترين كاتيون به شمار مي رود. يكي از خصوصيات عمده پتاسيم اين است كه با سرعت زياد توسط بافت‌هاي گياهي جذب مي‌شود. اين سرعت جذب زياد به يك مكانيزم جذب فعال بستگي دارد. پتاسيم درون گياه بسيار متحرك بوده و انتقال آن به طرف بافت‌هاي مريستمي به سرعت انجام می‌گیرد. اين يون اغلب از اندام‌هاي پيرتر گياه به بافت‌هاي جوان‌تر منتقل و در ايجادpH مناسب شیره سلولي كه لازمه فعاليت‌هاي حياتي و آنزيمي سلول است، نقش مهمي به عهده دارد.
