فهرست مطالب
تأثير روي بر عملكرد
تحت شرايط كمبود روي، توليد ماده خشك كل قسمت هوايي گياه كاهش مي‌يابد و گلدهي و توليد بذر در هنگام كمبود روي به شدت دچار اختلال مي‌شود ، زيرا لقاح گلچه ها در مرحله خوشه دهي تحت تأثير قرار مي‌گيرد و در نتيجه تعداد دانه‌ها كاهش مي‌يابد.
روي در ذرت به افزايش ماده خشك گياه كمك مي‌كند. اگر گياه دچار كمبود شود نوارهاي کلروزی روي برگ ايجاد شده و برگها پيچ می‌خورند.
در سيب زميني، روي در تشكيل هورمون‌هاي گياهي نقش داشته و در صورت كمبود برگهاي جوان به صورت فنجانی در مي‌آيند كه اصطلاحاً به آن بيماري برگ سرخسي مي‌گويند و باعث كاهش رشد گياه و میزان محصول مي‌شود.
روي در انگور از ريزش حبه جلوگيري مي‌كند و به ساخت هورمون اكسين كمك مي‌كند. در صورت كمبود محل اتصال دمبرگ- پهنك توسعه نيافته و باريك مي‌ماند. گياه دچار كمبود اكسين شده و رشد آن مختل مي‌گردد. حبه‌ها نارس باقي مي‌ماند و شروع به ريزش مي‌كند.
در گندم نيز كمبود روي به كاهش عملكرد و كاربرد آن باعث افزايش معني‌دار در عملكرد دانه مي‌شود.
تأثير بر اندام‌هاي رشدی گياه
ريشه
رشد ناحيه سطحي ريشه عامل مهمي براي قابليت دسترسي به روي است. در آزمايش‌هاي صورت گرفته روي گندم وجود مقادير نا كافي روي در محيط ريشه باعث اختلال در رشد و عملکرد ريشه شده است.
همچنين وجود روي باعث كاهش آلودگي ريشه‌هاي گندم بر عامل پوسيدگي مي‌شود و شدت بيماري رابطه عکس با غلظت این عنصر در گیاه دارد.
برگ
روي نيز مانند فسفر، رشد برگها را تحت تأثير قرار مي‌دهد كه اين تأثير هم شامل تعداد و هم سطح برگها است. روي نقش كليدي در فتوسنتز ايفا می‌نماید و غلظت كلروفيل و هدايت روزنه اي در برگها را تحت تأثير قرار داده و باعث تأخير فرآيند پيري برگها شده و لذا موجب افزايش دوام سطح برگ مي‌شود كه اين دوام سطح برگ با عملكرد نسبت مستقيم دارد.
پنجه‌زني
در گندم، پنجه زني با كاربرد روي افزايش مي يابد و كاهش آن، موجب كاهش پنجه زني مي‌شود.
ساقه
ساقه بعد از ريشه مهمترين مخزن براي روي موجود در گياه است و بعنوان ذخيره موقت براي ريز مغذي‌ها از آن نام برده مي‌شود. كمبود روي باعث كاهش طول ميانگره‌ها و كاربرد آن سبب افزايش در توليد ايندول استيك اسيد و در نتيجه افزايش طول ساقه مي‌شود.
اثر روي در پسته
بيش از نيمي از باغ‌هاي پسته دچار كمبود روي هستند كه اين مشكل آسيب جدي را به عملكرد و سلامت درختان وارد مي‌كند . روي در تشكيل مغز، وزن و دانه بندي پسته مؤثر است. كمبود آن بصورت ريز برگي و كچلي شاخه نمود پیدا مي‌كند.
به طور كلي، محلول پاشي روي بر روي طول ميوه تأثير دارد. فسفر در گياه با روي اثر آنتاگونیسمی دارد. مقدار زياد فسفر، جذب آن را كاهش مي‌دهد.
علل كمبود در مناطق ديم
به دليل آهكي بودن و وجود كربنات هاي كلسيم و منيزيم، عنصر روي جذب سطحي اين كربناتها شده و از دسترس گياه خارج مي‌شود. چون pH اين خاكها تا حدي قليايي بوده، تحرك و قابليت جذب آن نيز، بسيار پايين مي‌باشد. از طرفي كربناتها در آب هاي مناطق ديم، مانع تحرك و جابجايي اين عنصر مي‌شوند.
روي در خاكهاي اسيدي وpH بين 8-6 بهتر جذب مي‌شود. بطور كلي، مصرف روي باعث افزايش عملکرد و کیفیت محصول و نیز درآمد زارعين مي‌شود و در نهایت منجر به افزايش سلامت عمومي جامعه مي‌گردد.
