زعفران ادویه‌ای است که از گل کروکوس ساتیوس (گل زعفران) به دست می‌آید. این ادویه از کلاله خشک شده گل تهیه می‌شود و در بسیاری از غذاهای سراسر دنیا به عنوان یک مکمل محبوب استفاده می‌شود. این ادویه دارای طعم و بوی ممتازی است و اغلب برای افزودن رنگ زرد طلایی به غذاها استفاده می‌شود. زعفران همچنین به خاطر خواص درمانی خود مشهور است و در طب سنتی برای درمان انواع بیماری‌ها به کار می‌رود. در این مقاله، در مورد کشورهای تولید کننده برتر زعفران در سال 2023 خواهید خواند.
صنعت تولید زعفران تأثیر قابل توجهی بر اقتصاد جهانی دارد. این صنعت منبع اصلی درآمد برای بسیاری از کشورها، از جمله ایران، هند، افغانستان و اسپانیا است و برای اکثر این کشورها یکی از مهمترین محصولات صادراتی محسوب می‌شود. علاوه بر این، زعفران یک مؤلفه اساسی در تولید محصولات غذایی متنوعی مانند برنج زعفرانی، چای زعفرانی و مخلوط‌های ادویه‌ای با زعفران است. این صنعت اشتغال هزاران نفر در سراسر جهان را فراهم می‌کند و با رشد اقتصادی در بسیاری از کشورها مرتبط است. زعفران قرن‌هاست که در طب سنتی به کار می‌رفته و در حال حاضر به دلیل مزایای درمانی که دارد مورد مطالعه قرار گرفته است.
مزایای کشت زعفران
تولید زعفران می‌تواند مزایای متعددی برای کشورهای تولیدکننده این محصول به همراه داشته باشد که عبارتند از:
رشد اقتصادی
زعفران یک ادویه گران‌قیمت است و کشورهای تولید کننده می‌توانند از ارزش و قیمت بالای آن بهره‌مند شوند. این می‌تواند به رشد اقتصاد منطقه کمک کند و فرصت‌های شغلی جدید ایجاد کند.
بهبود سلامت
زعفران دارای مزایای بهداشتی متعددی است، از جمله بهبود هضم و تقویت سیستم ایمنی که منجر به بهبود سلامت جمعیت منطقه می شود.
بهبود کیفیت زندگی
کشت زعفران در بهبود کیفیت زندگی موثر است، زیرا یک منبع اضافی از درآمد و فرصت‌های شغلی است که می‌تواند به کاهش فقر و بهبود شرایط زندگی کمک کند.
حفظ فرهنگ
کشت زعفران اغلب بخشی از فرهنگ سنتی است و باعث حفظ میراث فرهنگی منطقه می شود.
مزایای محیطی
کشت زعفران به بهبود حاصلخیزی خاک کمک می‌کند و می‌تواند نیاز به کودها و سموم شیمیایی را کاهش دهد. این امر در حفاظت از محیط زیست و کاهش آلودگی نیز تاثیرگذار است.
شرایط کشت زعفران
زعفران نیاز به خاکی دارای زهکشی مناسب با PH بین 7.5-6.5 دارد.
پیازهای زعفران را در پاییز، زمانی که دمای خاک بین 13-24 درجه سلسیوس (55-75 فارنهایت) قرار دارد، بکارید.
پیازها را به عمق 15-10 سانتیمتر و با فواصلی بین 15-10 سانتیمتر از یکدیگر بکارید.
پیازهای زعفران را در طول فصل رشد به طور منظم آبیاری کنید.
پیازها را با کاه یا مواد آلی دیگر پوشش دهید تا رطوبت را حفظ کرده و علف‌های هرز را کنترل کنید.
در اوایل بهار، گیاهان زعفران را با یک کود متعادل تقویتی تغذیه کنید.
گل‌های زعفران را هنگامی که به طور کامل باز شده‌اند، معمولاً در ماه آبان برداشت کنید.
کشورهای برتر تولید کننده زعفران
- ایران
- هند
- اسپانیا
- یونان
- مراکش
- ایتالیا
- آذربایجان
- ترکیه
- افغانستان
ایران (بزرگترین تولیدکننده زعفران)
زعفران یک محصول کشاورزی مهم در ایران است و ایران بزرگترین تولیدکننده زعفران جهان محسوب می‌شود. ایران تقریباً 90٪ از زعفران جهان را تولید می‌کند و برای کیفیت بالای آن شناخته می‌شود. اکثر زعفران تولید شده در ایران به کشورهای دیگر صادر می‌شود و در تهیه انواع غذاها و محصولات دارویی استفاده می‌شود. اگرچه ایران بزرگترین تولیدکننده زعفران است اما به طرز تاسف باری از لحاظ ارزش صادرات کمترین بهره را از این محصول گرانبها می‌برد. در حال حاضر حدود 80 درصد از زعفران ایران به بیش از 60 کشور صادر می‌شود. بنابراین به طور منطقی ایران با اختلاف باید برترین کشور صادر کننده این محصول از نظر مالی باشد. اما حتی جز ده کشور برتر صادر کننده این محصول هم شناخته نمی‌شود؛ زیرا محصول تولید شده در ایران به صورت عمده و بدون هیچ گونه فراوری صادر می‌شود. حتی برای این محصول بسته بندی‌های مناسبی برای صادرات تهیه نمی‌شود. حال آن که در کشوری مانند اسپانیا، صادرات این محصول در بسته بندی‌های بسیار لوکس و به انواع صورت‌های فرآوری شده مانند زعفران پودر شده و غیره انجام می‌شود. در ادامه سهم صادرات کشورهای برتر صادر کننده زعفران را بر حسب میلیون دلار مشاهده می‌کنید که اسپانیا با اختلاف بیشترین سهم را به خود اختصاص داده است.
سهم صادرات کشورهای برتر صادر کننده زعفران (بر حسب میلیون دلار)
هند
هند یکی از بزرگترین تولیدکنندگان زعفران در جهان است و سالانه حدود 18-20 تن زعفران تولید می‌کند. زعفران تولید شده در هند دارای کیفیت بالاست و به کشورهای مختلف جهان صادر می‌شود. اصلی‌ترین مناطق تولید زعفران در هند، جمو و کشمیر، هیماچال پرادش و اوتاراخند هستند.
مراکش
زعفران یک محصول محبوب در مراکش است و در بسیاری از غذاهای سنتی مورد استفاده قرار می‌گیرد. همچنین برای تهیه چای زعفران استفاده می‌شود و اغلب به عنوان رنگ طبیعی در پارچه‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. زعفران همچنین در بسیاری از محصولات زیبایی و آرایشی مراکش مورد استفاده قرار می‌گیرد، مانند لوسیون‌ها و کرم‌های حاوی زعفران.
اسپانیا
زعفران با ارزش ترین و گرانبها‌ترین ادویه جهان است و همچنین یکی از مهمترین محصولات کشاورزی در اسپانیا محسوب می‌شود. اسپانیا یکی از بزرگترین تولیدکنندگان و صادرکنندگان زعفران در جهان است و تخمین زده می‌شود که حدود 20٪ از صادرات جهانی زعفران از اسپانیا صورت می‌گیرد. اسپانیا، ایتالیا و یونان به عنوان بزرگترین تولیدکنندگان زعفران در اروپا شناخته می‌شوند. محصولات معمولی زعفران در اسپانیا شامل پودر زعفران، موی زعفران و عصاره زعفران هستند.
