آموزش کشاورزی

آفت سرشاخه‌خوار هلو و راهکار کنترل آن

مقدمه

آفت سرشاخه خوار هلو (Peach twig borer)، یکی از آفات کلیدی درختان میوه هسته‌دار در اکثر مناطق دنیا محسوب می‌شود که خسارت آن در باغ‌های زردآلو نسبت به میزبان‌های دیگر از اهمیت بیشتری برخوردار است. این آفت داراي رژیم دوگانه‌خواري چوبخواري و میوه‍خواري است؛ در ابتدای فصل، لارو به داخل سرشاخه‌ها وارد می‌شود، سپس در مراحل رشد میوه، وارد ميوه شده و موجب خسارت اقتصادی می‌شود. این آفت سه تا چهار نسل در سال دارد و در صورت بالا بودن جمعیت آفت در نسل بهاره خسارت سنگینی به باغات وارد می‌کند.

 مشخصات آفت

سرشاخه‌خوار هلو با نام علمی Anarsia lineatella از راسته پروانه‎ها و خانواده Gelechiidae است. حشره کامل این آفت، شب‌پره‌ای با عرض بال‌های باز ۱۴–۱۶ و طول تقریبا ۸ میلی‌متر است. بال‌های جلویی این حشره خاکستری و روی آن نقوش نامنظم تیره و روشن و نوارهایی وجود دارد. در حاشیه بیرونی این بال‌ها ریشک‌های بلندی دیده می‌شود. تخم حشره بیضوی بوده که در ابتدا سفید، سپس زرد و بالاخره قبل از تفریخ به رنگ نارنجی در می‌آید. لارو جوان بعد از خروج از تخم زرد متمایل به قهوه‌ای بوده و ۰.۵ میلیمتر طول دارد و بدن آن از مو پوشیده شده است. طول لارو کامل حدود ۱۰ میلی‌متر بوده و رنگ قرمز با نوارهای عرضی روشن از مشخصات بارز این آفت است. طول شفیره ۶ میلی‌متر، به رنگ قهوه‌ای و در ته بدن دارای یک ‌دسته مو است و به وسیله‌ همین دسته ‌مو خود را به پیله ابریشمی می‌چسباند.

لارو، شفیره و حشره کامل آفت (به ترتیب از راست به چپ)

بیولوژی آفت

زمستان‌گذرانی آفت به‌صورت لارو سن در داخل محفظه‌ها یا روی انتهای جوانه‌ها است. این لاروها در اواخر زمستان و یا اوایل بهار هنگامی که شرایط حرارتی مناسب شد، از محل زمستان‌گذرانی خارج می‌شوند و فعالیت خود را آغاز می‌کنند. در زمانی که جوانه‌ها کاملاً متورم هستند، لاروها وارد غنچه‌ها شده و به تغذیه می‌پردازند. این آفت دارای سه تا چهار نسل در سال است.

نحوه خسارت

این آفت در ابتدای فصل رشد از جوانه‎ها و غنچه‌هاي باز شده تغذیه می‌کند. در پایان ریزش گلبرگ‌ها، به سمت سرشاخه‌هاي جوان رفته و معمولاً از نزدیکی محل اتصال آخرین دمبرگ به درون آن نفوذ می‌کند و تغذیه تا رسیدن قسمت‌هاي سخت و خشبی ادامه می‌یابد؛ سپس سرشاخه دیگري را در همان نزدیکی مورد حمله قرار می‌دهد. سرشاخه‌هاي خسارت دیده پژمرده شده، به سمت پایین خم شده و خشک می‌شوند. آفت سرشاخه‌خوار، سپس در زمان تشکیل و توسعه از میوه تغذیه می‌کند و باعث ریزش میوه‌هاي آلوده می‌شود که بیشترین خسارت آفت در این مرحله اتفاق می‌افتد. لاروها پس از رسیدن به رشد کامل در داخل میوه، از آن خارج شده و در شکاف کلوخه‌هاي سطح خاك، برگ‌هاي پوسیده و لابه‌لاي علف‌هاي هرز زیر درختان و داخل پیله بسیار ظریف و ناقص تبدیل به شفیره می‌شوند.

خسارت آفت سرشاخه‌خوار هلو

کنترل آفت

برای کنترل این آفات روش‌های زیر پیشنهاد می‌شود:

  • جمع‌آوری میوه‌های آلوده و انهدام آن‌ها
  • هرس بهاره درختان قبل از کامل شدن دوران تغذیه لاروهای داخل شاخه
  • نصب تله‌هاي فرمونی جهت تعیین تاریخ دقیق سمپاشی
  • استفاده از سموم بیولوژیک و شیمیایی مناسب

لازم به ذکر است بهترین زمان برای مبارزه شیمیایی علیه لاروهای زمستان‌گذران در مرحله صورتی شدن جوانه‌ها است و بهترین موقع سمپاشی، علیه نسل دوم حدوادأ اواخر خرداد تا اواسط تیرماه است.

نمایش بیشتر

نوشته های مشابه

1 دیدگاه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا