تغذيه بهينه گياه شرط اصلي بهبود كمي و كيفي محصول است. در تغذية گياه نه تنها بايد هر عنصر به اندازة كافي در دسترس آن قرار گيرد، بلكه ايجاد تعادل و رعايت نسبت ميان همه عناصر غذايي از اهميتي بالا برخوردار است. زیرا در حالت عدم تعادل تغذيه‌ای با افزودن مقداري از عناصر غذايي نه تنها افزايش عملكردي رخ نمي دهد، بلكه اختلالاتي نيز در رشد گياه ايجاد شده، و در نهایت افت محصول رخ خواهد داد.
عوامل موثر در رشد گياه شامل عوامل ژنتيكي و عوامل محیطی است. عوامل ژنتیکی كه کنترل‌کننده پتانسیل گیاه برای رشد و در نهايت عملكرد آن است و عوامل محيطي که شامل دما، رطوبت، واکنش خاک، عناصر غذایی، میکروارگانیسم‌ها و … است. از عوامل مذكور، عناصر غذایی و تغذیه از موضوعات مهم بسیار مهم است.
در پوسته زمین در طبیعت 92 عنصر یافت شده که از دید تغذیه گیاهی همه آنها برای رشد و تغذیه گیاه ضروری نیستند.
به طور كلي عنصري براي گياه ضروري است كه داراي ویژگی‌های زير باشد:
- بدون حضور اين عنصر گياه قادر نباشد چرخه زندگي خود را كامل كند.
- نقش عنصر در گياه يگانه باشد و عنصر ديگر نتواند جايگزين آن شود.
- عنصر باید به صورت مستقيم در سوخت و ساز گياه شركت كند.
با توجه به سه ویژگی بالا، از92 عنصر موجود در طبيعت حداکثر 22 عنصر به شرح زير براي گياه ضروري هستند:
از اين بين، سه عنصر اول از طريق آب و هوا براي گياه تأمين مي‌شوند. بنابراين گياه بايد غير از سه عنصر اول، بقيه را از طريق خاك یا جذب برگی به مقادير مورد نياز جذب كند تا بتواند چرخه زندگي خود را كامل سازد.
بنابراین برای مديريت بهينه مزرعه بايد وضعيت عناصر غذايي خاك و گیاه قبل از کشت، با استفاده از تجزیه خاک و در طول کشت با کمک آنالیز بافت بررسی شده و نسبت به رفع نياز آنها اقدام شود.
