عنصر کلسیم یکی از عناصری می‌باشد که در گیاهان به شدت مورد اهمیت است و اثرات مهمی در روند رشدی گیاهان دارد. عنصر کلسیم در کنار عناصر منیزیم و گوگرد جزء عناصر ثانویه و مورد نیاز گیاه است که در تغذیه گیاهان و هم در سلامت خاک نقش اساسی دارد و به صورت جامد (پودر یا کریستال) و مایع استفاده میشود. کانیهای زیادی حاوی این عنصر هستند که میتوان به دولومیت، کالسیت، آپاتیت، فلدسپات، آمفیبول ها و ژیپس که در بیشتر خاکها یافت می‌شوند اشاره کرد. کلسیم عنصری نسبتا غیر متحرک است که به صورت یون Ca2+ جذب میشود. یکی از موارد مهم عنصر کلسیم دخالت آن در تشکیل دیواره سلولی باشد و در تعيين كيفيت ميوه و زمان ماندگاري آن دخالت دارد. علی رغم آنکه خاک های زراعی کشور ما آهکی بوده و کلسیم یکی از فراوان ترین عناصر پوسته (6.3 درصد) را تشکیل می دهد، ولی به دلایل متعدد از جمله وضعیت خاک های ایران، نحوه جذب و انتقال آن در گیاه و … در بیشتر مواقع کمبود این عنصر مشهود می‌باشد.
نقش کلسیم در گیاه
- استحکام دیواره‌ی سلولی
- موثر در تقسیمات سلولی
- افزایش کیفیت و بازارپسندی محصولات
- حفظ و افزایش پایداری سلول‌های گیاهی
- کاهش بیماری‌های فیزیولوژیکی در محصولات
- افزایش طول عمر انبارداری
علایم کمبود کلسیم
- نکروز شدن نوک و حاشیه برگها
- غیر عادی شدن شکل میوه ها
- تغییر شکل برگها (تا خوردگی لبه برگ به سمت بالا)
- اختلال در سیستم مریستمی ریشه
- کاهش خاصیت انبار مانی
- لکه تلخ میوه ها
- پوسیدگی گلگاه
- چوب پنبه‌ای شدن میوه‌ها
- سرمازدگی گیاه و میوه‌ها
- کاهش عمر میوه‌ها و گل‌های زینتی
- کاهش مقاومت به آفات و بیماری‌ها
روش های کاهش کمبود کلسیم
- اصلاح بافت خاک
- استفاده از کودهای دارای کلسیم به دو صورت محلول پاشی و خاکی در برنامه غذایی
- استفاده متعادل و به موقع از کودهای شیمیایی
- اصلاح PH خاک
- افرایش مواد آلی به خاک
- مدیریت اصولی آبیاری
در خصوص جلوگیری از کمبود کلسیم و داشتن یک گیاه سالم و قوی و همچنین برداشت محصول با کیفیت، شناخت نیاز غذایی گیاهان و میزان مورد نیاز عناصر در هر مرحله از رشد از اهمیت بالایی برخوردار است به همین منظور استفاده از برنامه غذایی مناسب بسیار مهم است.
