شته در کرفس و نحوه مدیریت آن
فهرست مطالب
مقدمه
کرفس، با نام علمی Apium graveolens یک گیاه معطر دوساله و از خانواده Apicaceae است. از ساقه و ریشه آن به عنوان سبزی استفاده میشود. با توجه به حساسیت گیاه کرفس به سرما ، دمای مطلوب برای رشد آن 17 تا 22 درجه سانتیگراد میباشد. پایین گیاه دمای کم یا زیاد را تحمل نمیکند و در شرایط دمایی زیر 10 درجه سانتیگراد یا بالای 30 درجه سانتیگراد رشد بهینهای ندارد. این گیاه در مرحله رویشی به دمای پائین و در مرحله تولید بذر به دمای بالایی نیاز دارد. این گیاه اگر در مناطق با آب و هوای معتدل و نسبتاً گرم کاشته شود (حدود 18 درجه سانتیگراد) عملکرد آن بیشتر خواهد شد. افزایش دما باعث ایجاد یک سری اختلالات فیزیولوژیکی میشود، به عنوان مثال میتوان به عارضه سیاه شدن مغز کرفس اشاره نمود. گیاه کرفس در سال اول اندام رویشی مانند ساقه و برگ تولید میکند و در سال دوم ساقه هوایی گل دهنده ظاهر شده و تولید بذر مینماید.
خسارت شته ها بر کرفس
شتهها
شتهها یکی از آفات رایج در گیاهان مختلف، از جمله کرفس هستند. این حشرات کوچک، با مکیدن شیره گیاهی از ساقه و برگها، به گیاه آسیب میرسانند. شتهها بهویژه در شرایط گرم و خشک به سرعت تکثیر میشوند و میتوانند بهطور قابلتوجهی رشد و کیفیت کرفس را کاهش دهند. شتهها اغلب روی قسمتهای جدید گیاهان، مانند برگهای جوان یا ساقهها، تجمع می یابند و با تغذیه از شیره گیاهی به گیاه آسیب میرسانند. شتهها همچنین میتوانند ناقل بیماریهای ویروسی گیاهی باشند که ممکن است به سرعت در میان گیاهان گسترش یابد.
آسیبها و اثرات شتهها بر کرفس
تضعیف گیاه: شتهها با مکیدن شیره گیاهی از برگها و ساقهها، باعث کاهش توان گیاه در فتوسنتز و رشد میشوند. این کار میتواند منجر به پژمردگی، زرد شدن برگها، و کاهش کیفیت محصول گردد.
انتقال بیماریها: شتهها قادرند ویروسهای گیاهی مختلفی را از یک گیاه به گیاه دیگر منتقل کنند. برخی از این ویروسها میتوانند تأثیرات مخربی بر روی کرفس و سایر گیاهان داشته باشند.
آلودگی به عسلک: شتهها علاوه بر آسیب به گیاه، ترشحات شیرین و چسبناک به نام عسلک تولید میکنند که میتواند منجر به رشد قارچها مانند قارچ دودهای روی برگها شود. این قارچها خود باعث مسدود شدن روزنهها و کاهش کارایی گیاه و همچنین کاهش بازار پسنی محصولات تولیدی میشود.
خسارت شته در گیاهان کرفس
کنترل و مدیریت شتهها
پایش
- بازدید برگ های گیاه میزبان
- بررسی جمعیت حشرات بالغ و علائم و ترشح عسلک روی گیاه میزبان، وجود مورچه و قارچ های دوده ای
- استفاده از کارتهای چسبنده زرد رنگ برای به دام اندازی شتههای بالدار
کنترل زراعی
- از بین بردن علفهای هرز داخل و حاشیه مزرعه
- استفاده متعادل از کودهای نیتروژنه
- پوشاندن سطح خاک با صفحات آلومینیومی برای انعکاس نور و دور کردن شتهها
- جمع آوری و بسته بندی بقایابی محصول پس از اتمام برداشت
کنترل شیمیایی
روشهای بیولوژیکی مانند استفاده از دشمنان طبیعی شتهها میتواند به کنترل جمعیت این آفات کمک نماید.
- پارازیتوئیدها مانند aphidius colemani
- شکارچیان مانند کفشدوزک ها و بالتوریها
- پاتوژنها قارچ آنتوموفترای
کنترل شیمیایی
با استفاده از آفتکشهایی مانند ایمیداکلوپرید، پرمترین، سیوانتو، چس، دی کلروس و پیریمور میتوان شتهها را در تولید سبزی و صیفی کنترل کرد.
نتیجهگیری
شتهها به عنوان یکی از آفات مهم در کشت کرفس شناخته میشوند. این حشرات با تغذیه از شیره گیاهی، به طور مستقیم باعث آسیب به گیاهان میشوند. علاوه بر آسیبهای مستقیم، شتهها نقش مهمی در انتقال بیماریهای ویروسی دارند که میتوانند به سرعت در سطح مزرعه پخش شوند و تأثیرات جدی بر عملکرد و کیفیت محصول بگذارند. مدیریت جمعیت شتهها در مزارع کرفس نیازمند استفاده از رویکردهای یکپارچه است. این رویکردها معمولاً ترکیبی از روشهای زراعی، بیولوژیکی و شیمیایی میباشند.